Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Suwałkach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Suwałkach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Alicja Wiśniewska
Protokolant:	sekr. sądowy Agnieszka Krysiuk

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2014 r. w Suwałkach na rozprawie

sprawy z powództwa R. A., M. I. i B. P.

przeciwko Samodzielnemu Publicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej w A.

o świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych

I.  Oddala wszystkie powództwa.

II.  Zasądza od powoda R. A. na rzecz pozwanego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w A. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

III.  Zasądza od powódki M. I. na rzecz pozwanego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w A. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

IV.  Zasądza od powódki B. P. na rzecz pozwanego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w A. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powodowie B. P., R. A. oraz M. I. w odrębnych pozwach wniesionych przeciwko Samodzielnemu Publicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej w A. domagali się zapłaty odpowiednio kwot: 6.028,00 zł; 5.388,00 zł; 5.388,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwów do dnia zapłaty tytułem świadczeń socjalnych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Argumentowali, iż w dniu 23 lipca 2013r. komisja składająca się z przedstawicieli związków zawodowych oraz przedstawiciela dyrekcji SP ZOZ w A. rozpatrzyła pozytywnie wnioski pracowników, w tym powodów, o przyznanie świadczeń socjalnych, z rekomendacją do dyrekcji o wypłatę przyznanych świadczeń. Pomimo to do dnia wniesienia pozwów pracodawca nie wypłacił przyznanych świadczeń, uchylając się od tego obowiązku.

Nakazami zapłaty wydanymi w uproszczonym postępowaniu upominawczym w sprawach o sygn. akt IV. Np. 24/14 upr., IV. Np. 26/14 upr. oraz IV. Np. 25/14 upr. Sąd Rejonowy w Suwałkach uwzględnił roszczenia powodów w całości i orzekł o kosztach sądowych.

W sprzeciwach od nakazów zapłaty pozwany Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w A. wniósł o oddalenie każdego roszczenia i zasądzenie od powodów zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Argumentował, iż roszczenia pozwów są bezpodstawne albowiem zgodnie z postanowieniami Regulaminu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych obowiązującym w pozwanym zakładzie pracy decyzje o przyznaniu świadczeń socjalnych poszczególnym osobom uprawnionym podejmuje pracodawca w uzgodnieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. W spotkaniu przedstawicieli organizacji związkowych działających w SP ZOZ w A. w dniu 23 lipca 2013r. nie uczestniczył dyrektor pozwanego zakładu, ponadto na wnioskach powodów o pomoc socjalną, na które się powołują, brak jest podpisów dyrektora pozwanego zakładu zatwierdzających przyznanie świadczeń. Zgodnie z §9 regulaminu ZFŚS świadczenia są przyznawane na wniosek i mają charakter uznaniowy, zaś uprawnieni nie mogą domagać się zwrotu środków pieniężnych rekompensujących wartość pomocy socjalnej w przypadku jej nie przyznania. Ponieważ pozwany pracodawca nie przyznał powodom dochodzonych przez nich świadczeń, nie przysługuje im roszczenie o zapłatę świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Postanowieniem z dnia 19 maja 2014r. (k.82) oraz z dnia 4 czerwca 2014r. (k.267) Sąd Rejonowy w Suwałkach działając na zasadzie art. 219 k.p.c. połączył sprawy z powództwa B. P., R. A. oraz M. I. przeciwko Samodzielnemu Publicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej w A. do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd Pracy ustalił, co następuje:

B. P., R. A. oraz M. I. pozostają zatrudnieni w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w A..

B. P. w dniu 5 lipca 2013r. złożyła wniosek o przyznanie świadczenia socjalnego w postaci dopłaty do wypoczynku zorganizowanego we własnym zakresie. Następnie w dniu 19 lipca 2013r. złożyła wniosek o przyznanie zapomogi losowej (dowód: wniosek k.294-295).

R. A. w dniu 15 lipca 2013r. złożył wniosek o przyznanie świadczenia socjalnego w postaci bezzwrotnej pomocy na remont mieszkania oraz dopłaty do wypoczynku zorganizowanego we własnym zakresie (dowód: wniosek k.290-291).

M. I. w dniu 11 lipca 2013r. złożyła wniosek o przyznanie świadczenia socjalnego w postaci bezzwrotnej zapomogi doraźnej oraz dopłaty do wypoczynku zorganizowanego we własnym zakresie (dowód: wniosek k.292-293).

W dniu 23 lipca 2013r. odbyło się spotkanie przedstawicieli organizacji związkowych działających w SP ZOZ w A. w sprawie rozpatrzenia wniosków o przyznanie świadczenia socjalnego z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. W spotkaniu nie uczestniczył dyrektor SP ZOZ w A., ani też inna osoba umocowana do działania w imieniu dyrektora. Uczestniczyła w spotkaniu M. P. jako tzw. służba socjalna (dowód: protokół ze spotkania k.64-79, lista obecności k.80, zeznania świadka M. P. k. 307v).

Obecni na spotkaniu zaakceptowali pozytywnie 236 wniosków o przyznanie pomocy bezzwrotnej na remont mieszkania, 227 wniosków o przyznanie dopłaty do wypoczynku zorganizowanego we własnym zakresie, 72 wnioski o przyznanie materialnej pomocy bezzwrotnej w związku z trudną sytuacją życiową i rodzinną oraz 7 wniosków o przyznanie zapomogi losowej, w tym wniosek B. P., na łączną kwotę świadczenia - 6.028,00 zł; R. A. na kwotę 5.388,00 zł oraz M. I. na kwotę 5.388,00 zł. Pracodawca nie przyznał świadczeń socjalnych zaakceptowanych przez przedstawicieli związków zawodowych (dowód: protokół ze spotkania k.64-79, wnioski k.290-295, zeznania świadka M. P. k. 307v).

Sąd Pracy zważył, co następuje:

Zasady i warunki przyznawania świadczeń z funduszu świadczeń socjalnych, osoby uprawnione do korzystania ze świadczeń i pomocy z funduszu oraz cele, na które przeznaczane są środki w pozwanym Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w A. uregulowane zostały w Regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (k.50-59).

Regulamin świadczeń socjalnych jako wewnątrzzakładowy akt normatywny wydany na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U.2012.592) jest źródłem prawa pracy w rozumieniu art. 9 k.p. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2001r., I PKN 355/00).

W myśl §4 regulaminu ZFŚS obowiązującego w pozwanym zakładzie pracy decyzje o przyznaniu świadczeń socjalnych poszczególnym osobom uprawnionym podejmuje pracodawca w uzgodnieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi u pracodawcy. Usługi i świadczenia, zgodnie z §9 pkt 2, są przyznawane na wniosek osoby uprawnionej i mają charakter uznaniowy, uprawnieni nie mogą domagać się zwrotu środków pieniężnych rekompensujących wartość pomocy socjalnej w przypadku jej nie przyznania.

Powyższe wskazuje, iż konkretna osoba nabywa prawo do roszczenia o świadczenia socjalne dopiero gdy zostanie ono jej przyznane przez pracodawcę. Roszczeniowego charakteru nabierają bowiem świadczenia socjalne dopiero po ich przyznaniu przez pracodawcę. Z dowodów zgromadzonych w sprawie jednoznacznie wynika, iż pozwany pracodawca nie przyznał powodom świadczeń socjalnych w kwotach zaakceptowanych przez przedstawicieli związków zawodowych na spotkaniu w dniu 23 lipca 2013r. Dyrektor pozwanego pracodawcy ani też inna osoba umocowana przez niego nie brała udziału w spotkaniu, a przedstawione do zaakceptowania wnioski o świadczenia socjalne nie zostały zaakceptowane i świadczenia nie zostały przyznane. W tej sytuacji po stronie powodów nie powstało roszczenie o wypłatę konkretnego świadczenia socjalnego.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 2 lutego 2010r. (II PK 186/09) „..Sąd pracy może oddalić powództwo o świadczenie z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, gdy podstawę prawną roszczenia stanowi samo jedynie postanowienie regulaminu, a nie indywidualny akt pracodawcy przyznający świadczenie. Jak wynika z powyższych założeń, pracownik nie może wywodzić swoich roszczeń o świadczenie z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych bezpośrednio z treści art. 8 ust. 1 i 2 ustawy z 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Świadczenia socjalne mają charakter uznaniowy. Ich przyznanie przez pracodawcę oraz ustalenie ich wysokości uzależnione jest od spełnienia kryteriów socjalnych, tj. od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Dopóki jednak pracodawca nie przyzna konkretnemu pracownikowi konkretnego świadczenia, dopóty pracownik nie może go skutecznie dochodzić na drodze sądowej”.

Zdaniem Sądu decyzja przedstawicieli związków zawodowych, którzy w dniu 23 lipca 2013r. pozytywnie zaopiniowali wszystkie wnioski o świadczenia socjalne, w tym wnioski powodów, nie może zastąpić decyzji pracodawcy o przyznaniu konkretnego świadczenia. Zgodnie z §4 regulaminu ZFŚS w SP ZOZ w A., który pozostaje w zgodzie z postanowieniami art.27 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991r. o związkach zawodowych (Dz.U.2014.167) zakładowe organizacje związkowe posiadają status organu opiniodawczego albowiem uczestniczą w uzgodnieniach dotyczących przyznania świadczeń socjalnych. Ostateczną decyzję w tym przedmiocie podejmuje jednakże pracodawca, która w stosunku do powodów nie zapadła – nie przyznano im świadczeń dochodzonych pozwami.

Podkreślenia wymaga fakt, iż w przypadku wykorzystywania przez pracodawcę środków funduszu na bieżącą działalność lub nieprzekazywania środków na konto funduszu pomimo ich naliczania, związkom zawodowym zgodnie z postanowieniami art.8 ust.3 ustawy z dnia 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U.2012.592) przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z roszczeniem o zwrot lub przekazanie funduszowi socjalnemu środków. W tym przypadku legitymacja czynna przysługuje wyłącznie związkowi zawodowemu, nie zaś poszczególnym pracownikom zakładu pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 sierpnia 2005r. (I PK 12/05).

Mając wszystko powyższe na uwadze Sąd orzekł o oddaleniu roszczeń powodów (pkt I wyroku).

W przedmiocie kosztów procesu orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 4 w zw. z §11 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.). Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania powodowie, którzy przegrali niniejszy proces, winni zwrócić pozwanemu wyłożone przez niego koszty w postaci kosztów wynagrodzenia fachowego pełnomocnika (pkt II-IV wyroku). W sprawie niniejszej nie zaistniały bowiem żadne szczególne okoliczności, o których mowa w art.102 k.p.c., uzasadniające odstąpienie od obciążania powodów kosztami procesu poniesionymi przez przeciwnika.

SRR Alicja Wiśniewska